Postoje brojni faktori koje moramo razmotriti prilikom kupovine stolarije, kao što su kvalitet proizvoda ili njegova cijena i isplativost.
Kada je u pitanju odabir stakla za prozore, postoji mogućnost stavljanja dvoslojnog i troslojnog stakla. Obe vrste stakla danas su našla široku primjenu, obzirom da se jednoslojna stakla gotovo i ne koriste više. Mogu se ugrađivati u stambene zgrade i domove, ali se koriste i u brojnim poslovnim prostorima i kancelarijama..
Svakako da nije svejedno koja će se vrsta stakla naći u našim domovima. Ono što je bitno znati je da vrsta stakla nema uticaj samo na estetski izgled, već utiče i na određene tehničke i termičke karakteristike objekta. Jako je bitno da se odabere adekvatan tip stakla, sa odgovarajućim sposobnostima toplotne i zvučne izolacije, odnosno da se obezbedi adekvatno održavanje toplote unutar prostorija, kako leti, tako i zimi.
Izolacija kod prozora zavisi od:
- materijala od kojeg je ram prozora napravljen (drvo, PVC ili aluminijum)
- od veličine komora (kod PVC i ALU proyora)
- od broja komora (što je broj komora veći i što su one prostranije, izolacija je bolja)
- broja stakala i posljedično broja komora između stakala
- tip gasa koji ispunjava komore među staklima
- dodatnih premaza po staklenim površinama
Komore se mogu porediti i sa višeslojnim oblačenjem, gdje veći broj slojeva efikasnije štiti od hladnoće od jednog debelog sloja. Tako i kod prozora, kao što je već rečeno, višeslojna stakla, sa prostranim komorama, daleko bolje štite od temperaturnih promjena nego staklo koje ima jednu komoru.
Dodatna izolacija se postiže ukoliko se u komorama nalazi neki inertni gas, poput argona. Argon kao gas bez boje, mirisa i neotrovan odlična je zamjena za obični vazduh, obzirom da vazduh sadrži određenu količinu vlage. Ipak staklo je porozno, pa argon tokom dužeg vremena može da pobjegne.
Kod troslojnih prozora nalaze se dvije komore ispunjene obično plemenitim gasom, dok dvoslojni prozori imaju jednu komoru, tako da troslojni prozori u većoj mjeri imaju sposobnost regulisanja promjene toplote.
U – faktor, odnosno U – koeficijent zapravo je jedinstveni koeficijent, tj. vrijednost koja se koristi kako bi se preciznije odredio nivo izolacije koji pružaju materijali.
U-faktor predstavlja tempo transfera toplote kroz čvrstu strukturu, podijeljen sa razlikom u temperaturi na obe strane date strukture. Izražava se formulom [ W/(m2)(K) ].
Što je vrijednost U – koeficijenta niža, to je izolacija bolja, U zavisnosti od vrste prozora, razlikuju se i vrijednosti U – koeficijenta i one su npr za PVC stolariju ovakve:
- PVC prozor sa jednim staklom: FAKTOR 1
- PVC prozor sa ojačanim staklom: FAKTOR 0.6
- PVC prozor sa dva stakla: FAKTOR 0.4
- PVC prozor sa tri stakla: FAKTOR 0.25
Iako dvoslojni prozori imaju nešto lošije karakteristike, oni se koriste u skoro 90% objekata u Evropi, dok se troslojni prozori uglavnom koriste u luksuznijim domovima ili u onim predjelima koji posjeduju hladniju klimu. Glavni uzrok ovome je cijena. Troslojni prozori su skuplji.
Obzirom da troslojni prozori imaju bolju sposobnost regulacije temperature, a samim tim i hlađenja prostorija, u poslednje vrijeme, uslijed klimatskih promjena i porasta temperature, sve je veća potražnja za troslojnim prozorima.
Dvoslojni prozori i njihove prednosti
Dvoslojni prozori su najrasporstranjenija i najpopularnija opcija za kuće i stanove kod nas, ali i u većini zemalja u svim klimatskim područjima.
Dvoslojni prozori se sastoje od dva staklena panela, a između njih se mogu nalaziti vazduh, vakuum ili neki plemeniti gas.
Najčešće korišćeni plemeniti gas je argon, ali se može koristiti i kripton. Bitno je da sam prozor, odnosno prostor između dva stakla bude dobro zapečaćen, kako ne bi došlo do curenja gasa.
Dvoslojno staklo je najćešće oznake 4+16+4. Prva i poslednja vrijednost „4“ označava debljinu stakla od 4 mm, a srednja vrijednost „16“ označava debljinu lajisne – prostora koja je između njih.
Debljina ovog prostora može da varira od 6 mm do 24 mm, ali rastojanje koje daje najbolje rezultate i gdje su rezultati najbolji jeste rastojanje (lajsna) od 12 do 16 mm.
Metalni oksid je stvar koja dodatno može uticati na termo-izolacionu sposobnost prozora. Stakla koja posjeduju metalni oksid nanesen u tankom sloju u toku proizvodnje nazivaju se nisko-emisiona stakla, odnosno LOW – E stakla.
Metalni oksid djeluje dvojako, i sa unutrašnje i sa spoljašnje strane. Sa spoljašnje strane djeluje kao filter koji sprečava propuštanje štetnih UV zraka u prostoriju, a sa unutrašnje strane djeluje kao reflektor koji reflektuje infracrveno, odnosno toplotno zračenje nazad u prostoriju.
Sa svim ovim rješenjima smanjuje se gubitak toplote za čak 70% u odnosu na jednoslojno staklo.
Dvoslojni prozori imaju još neke pogodnosti u odnosu na starinska jednoslojna stakla, a neke od njih su i da pružaju solidnu toplotnu i zvučnu izolaciju, blokiraju dio UV zračenja, koje može biti štetno po ljudsko zdravlje, a takođe u prostorijama zadržavaju više toplote zimi, dok ljeti reflektuju sunčevo zračenje i tako sprječavaju pregrijavanje prostorija.
Troslojni prozori i njihove prednosti
Pored dvoslojnih, rasprostranjeni i česti su troslojni prozori, prozori koji se sastoje od tri stakla i imaju dve komore. Kao i kod dvoslojnih, između staklenih ploča se može nalaziti vazduh, vakuum ili plemeniti gas. Uloga ovih supstanci jeste da povećavaju izolacionu sposobnost prozora.
Troslojni prozor se uglavnom preporučuju u područjima sa ekstremnim vremenskim uslovima, tamo gdje se javljaju veoma niske ili visoke temperature obzirom da imaju odličnu toplotnu izolaciju. Takođe, troslojni prozori su najefikasniji prozori na tržištu.
Troslojni prozori smatraju se idealnim rješenjem za prostorije koje gledaju na prometne ulice, bučne fabričke pogone, kafane, diskoteke i slično. Razlog ovome je njihova odlična zvučna izolacija, bolja od one kod dvoslojnih prozora, jer troslojni prozori sadrže dodatno staklo i sloj izolacije.
Takođe, obezbeđuje se i velika strukturna čvrstina i povećava se otpornost na različite vremenske uslove.
Trostruki prozori su otporniji na kondenzaciju od dvostrukih prozora. I kod troslojnih prozora se, kao i kod dvoslojnih, dodaje metalni oksid (LOW-E premaz) koji poboljšava termoizolacione sposobnosti.
Troslojni prozori mogu imati dva mikroskopski tanka niskoemisiona sloja koja sadrže metalni oksid u odnosu na dvoslojne koji imaju jedan. Na ovaj način se bolje sprječava prodor sunčevih zraka, odnosno dolazi do boljeg odbijanja, a takođe se efikasnije i sprječava protok toplote, čak i do 90% više od običnog jednoslojnog stakla.
Cijena troslojnih prozora može biti viša i za 25 do 30% u odnosu na dvoslojne prozore. Viša cijena je posljedica njihove težine, jer se moraju ojačati prozorski profili .okovi kako bi se učvrstilo troslojno staklo. Samim tim i montaža je zahtjevnija.
Kako biste odabrali adekvatne prozore za Vaš dom, morate razmotriti nekoliko faktora – Vaše potrebe, stanje već postojeće izolacije, ali naravno i budžet.
Obe vrste prozora imaju određene prednosti i mane. Dvoslojni prozori propuštaju nešto više sunčeve svjetlosti u prostoriju, što može biti pogodno u onim prostorijama gdje ne dospijeva dovoljna količina sunčeve svjetlosti.
Zato su dvoslojni prozori bolji izbor tokom prelaznih godišnjih doba i u blagoj klimi.
S druge strane, mogu stvarati nešto više kondenzacije, a što se tiče zvučne izolacije, gotovo jednako štite od buke kao i troslojni prozori. Njihova cijena jeste svakako manja u poređenju sa troslojnim prozorima, ali se ta isplativost može vidjeti tek nakon 7 i više godina, odnosno ušteda se neće odmah primjetiti.
